Kennis van gezond bewegen een cruciale factor voor een actieve leefstijl!

‘Physical literacy’, letterlijk vertaald als fysieke geletterdheid, is een fundamentele en waardevolle menselijke vaardigheid die kan worden omschreven als de motivatie, het zelfvertrouwen, de fysieke competentie/vaardigheden, de kennis en het begrip over bewegen en sport en een actieve leefstijl als een integraal onderdeel van de levensstijl.  De kern van het concept is de motivatie en toewijding om actief te zijn.

Of mensen actief leven is dus afhankelijk van hun motivatie om actief te leven, hun vertrouwen in of ze het kunnen, de fysieke competentie om het überhaupt te kunnen, de kennis over het belang van het toepassen en het begrip over het waarom actief en sportief te blijven leven.

Ieders ‘Physical literacy’ is uniek en persoonlijk, afhankelijk van de 4 onderdelen.

• Motivatie en vertrouwen verwijst naar iemands enthousiasme voor, plezier in en zelfverzekerdheid bij het doen van fysieke activiteit als een integraal onderdeel van het leven.
• Fysieke competentie verwijst naar het vermogen van een persoon om bewegingsvaardigheden te ontwikkelen en het vermogen om verschillende bewegingsintensiteiten en -duren te ervaren. Verbeterde fysieke competentie stelt een persoon in staat deel te nemen aan een breed scala aan fysieke activiteiten.
• Kennis en begrip omvat de gezondheidsvoordelen van een actieve levensstijl te weten, kennen en begrijpen.

Hoe beter dat het met de ‘Physical literacy’ van ons mensen gesteld is, des te actiever en gezonder we leven. Het gaat bij dit concept over een levenslang perspectief, met daarbinnen ook het onderscheid in levensfasen en sociale contexten waarin iemand zich begeeft. Gaat het om kleuters? Dan ligt het meer voor de hand om peuterspeelzalen en ouders te betrekken. Is iemand tachtig en leeft hij in een verzorgingstehuis? Denk dan aan het betrekken van mantelzorg en de verpleging als directe beïnvloeders.

Het gaat bij Physical Literacy niet perse om een algemene opgelegde norm, maar meer om het vergroten van de kansen om zelf invulling te geven aan een actieve leefstijl. De uitdaging is, hoe kunnen professionals zoals de peuterleidster, de groepsleerkrachten, de vakleerkracht, bewegingsonderwijs, de combinatiefunctionaris, de trainers van sportverenigingen, de fitnesstrainers en personal trainers, de fysiotherapeuten, praktijk ondersteuners, leefstijlcoaches en de activiteitenbegeleidster binnen het verzorgingstehuis bijdragen aan de Physical Literacy van mensen.

Hoe eerder in het leven en hoe meer mensen gestimuleerd worden hun Physical literacy te verbeteren, des te sterker is het fundament voor een gezondere en actieve leefstijl. Daarom is het ook van cruciaal belang dat Physical literay vanuit verschillende professionals in de omgeving van het individu geïnitieerd wordt, ofwel, de omgeving van het individu inrichten als een soort van Physical Literacy community.

Iemand kan bewegingsvaardig zijn, vertrouwen hebben in wat hij wel en niet kan, maar in het geheel niet gemotiveerd zijn om te bewegen. Het onderdeel ‘motivatie’ en ‘kennis’ over het waarom zou dan het aangrijpingspunt kunnen zijn om toch te komen tot een ‘een leven lang bewegen.’

In een Physical literacy gemeenschap worden ouders, leerkrachten, coaches, therapeuten en beoefenaars geïnformeerd en ondersteund. Een gemeenschap waar onze senioren levendig actief zijn door de effectieve begeleiding van de activiteitenbegeleiders. Een gemeenschap waar al onze kinderen zich gezond, gelukkig en bloeiend voelen, omdat ze (en in de vroege jaren vooral via hun ouders) vanaf de eerste mogelijkheid de nodige informatie aangereikt hebben gekregen en de juiste vaardigheden aangeleerd.

De inhoud van Physical literacy, is door het goede werk van de WHO en de Gezondheidsraad al voor het grootste gedeelte bekend, o.a. met de internationale en nationale beweegrichtlijnen. Verschillende initiatieven waaronder het door de EU ondersteunde New Health programma maken al een vertaalslag van die richtlijnen naar de essentiële kennis en vaardigheden. Vervolgens zal Physical literacy ontwikkeld moeten worden bij professionals in meerdere sectoren zoals zorg, welzijn, sport en onderwijs.

Voor professionals zoals fitness trainers, personal trainers, coaches, therapeuten, praktijk ondersteuners, enz. is het belangrijk om zelf die essentiële kennis en het begrip te beheersen over het ‘waarom’ van de verschillende beweegvormen die geadviseerd worden door de Gezondheidsraad en de WHO. Kennis over gezond bewegen vormt toch de cruciale factor voor een duurzame actieve leefstijl, sterke intrinsieke motivatie en daardoor het ontwikkelen van de competenties en vaardigheden om ook actief en gezond te kunnen blijven leven.

In Nederland is al gestart met een preventie beweging voor professionals die hun kennis willen updaten: klik hier voor meer informatie.

Deelnemers van deze preventie beweging worden automatisch op de hoogte gesteld als het New Health programma beschikbaar is.

John van Heel
EFAA opleidingen en Leefstijlclub

Geraadpleegde bronnen:
https://physicalliteracy.ca
https://en.wikipedia.org
https://www.allesoversport.nl